ثروت پنهان امارات

ثروت پنهان امارات

امارات شبه جزیره ای کوچک و حلالی شکل است که در امتداد جنوب شرقی خلیج فارس قرار دارد . امارات با خلیج فارس 688 کیلومتر و از شرق با دریای عمان 90 کیلومتر مرز ساحلی دارد . همچنین با کشورهای قطر ( از شمال غرب ) ، با عربستان ( از جنوب غرب ) وعمان ( از شرق ) مرز خاکی دارد . با وجود این ، کل مساحت امارات حدود 83.600 کیلومتر مربع است . منطقه وسیعی از امارات را بیابان های خشک تشکیل می دهد که منابع طبیعی ناچیزی در آن وجود دارد . ثروت اصلی کشور در زیر شن های بیابان و در اعماق دریا نهفته است .

از کوه تا بیابان

امارات از هفت امارات یا امیرنشین دبی ، ابوظبی ، شارجه ، راس الخیمه ، فجیره ، ام القیوین و عجمان تشکیل شده است که مساحت و ویژگی های جغرافیایی متفاوتی دارند.

ابوظبی بزرگ ترین امیرنشین امارات 87 درصد یا به عبارت دیگر حدود 72.700 کیلومتر مربع از کل مساحت امارات را در بر می گیرد و با خلیج فارس و از غرب با بخشی از عربستان سعودی هم مرز است . بیشتر مساحت ابوظبی را بیابان تشکیل می دهد ، این بیابان ها پوشیده از خطوط شنی نرم به طول سه تا نه مایل است که از ساحل شروع می شود و تا مرز عربستان ادامه می یابد . بادهای شدیدی که از شمال غرب می وزد شن ها را روی هم جمع می کند و تپه های شنی را به ارتفاع حدود سی متر به وجود می آورد . تقریبا هیچ موجودی قادر به زندگی در میان این تپه های شنی نیست . با وجود این ، منطقه بیابانی ابوظبی دو مرغزار مهم نیز دارد که آب کافی برای زندگی در آنجا از طریق چاه تامین می شود . مرغزار لیوا در جنوب و نزدیک به عربستان و مرغزار بوریمی در امتداد مرز امارات با عمان واقع شده است . در این مرغزارها آب کافی برای آبیاری نخلستان ها و مزارع کوچک وجود دارد .

 

حتما بخوانید : جغرافیای امارات – حیوانات و گیاهان امارات

 

هرچه به ساحل نزدیکتر می شویم ؛ با زمینهای پستی مواجه می شویم که با تالاب ها و خورهای فراوان تکه تکه می شود . غلظت نمک در آب این تالاب ها و خورها متفاوت است . برخی از آن ها کم نمک است و برخی دیگر به اندازه آب دریا شور است . اکثر زمین های این مناطق ساحلی از سطوح نمکی – که سبخاس نامیده می شود – پوشیده شده است که در نتیجه تبخیر پدید آمده است . به سبب وجود این سطوح نمکی ضخیم ، هیچ گیاهی در این مناطق رشد نمی کند . سبخاس بر اثر تابش شدید آفتاب وتبخیر آب به وجود می آید ؛ این غشای نمکی گاهی آنقدر محکم می شود که وسیله نقلیه می توان از روی آن عبور کند . با وجود این ، فواصل زمانی معینی ، مدهای بلند دریا یا باران سبخاس ها را به مرداب های غیر قابل عبوری تبدیل میکند .

به دلیل نبود بخشندگی زمین ، اکثر مردم ابوظبی در دوازده جزیره ای زندگی میکنند که نزدیک ساحل قرار دارد . در واقع مرکز این امیرنشین و بیشترین جمعیت آن در جزیره ابوظبی واقع شده است . این جزیره مثلثی شکل از مناطق شمال شرقی فاصله زیادی دارد . دیگر جزیره پرجمعیت امارات دلماست که درحدود نوزده مایل دورتر از ساحل غربی ابوظبی و نزدیک قطر واقع شده است . دیگر جزیره ها مثل داس ، المبرز ، ارزنه و زرکوه جمعیت اندکی دارند و تنها مراکزی برای سهولت بخشیدن به ذخیره و صادرات نفت و گاز هستند . جزیره دیگر صیر بنی یاس است که عمق آب هایش برای عبور نفتکش ها مناسب است . این جزیره کم جمعیت از دهه هفتاد به مثابه منبعی طبیعی و زیستگاه حیوانات وحشی در نظر گرفته شده است .

دبی دومین امیرنشین بزرگ امارات درامتداد ساحل خلیج فارس و دقیقا در شمال شرقی ابوظبی قرار دارد و مثل ابوظبی مهمترین مشخصه جغرفیایی آن ، بیابان است . با وجود این ، ساحل دبی مشخصه های فراوانی دارد که عبارت است از سوحل شنی و تنها بندرگاه طبیعی امارات که برای کشتیرانی و تجارت مناسب است . این بندرگاه از یک شاخابه عریضی به وجود آمده است که خور دبی نامیده می شود ، این شاخابه دو شهر بندگاهی دبی و دیره را از هم جدا می کند . چون به کثرت در این منطقه آبرفت تشکیل می شود ، بندرگاه مرتبا لایروبی می شود تا برای تجارت بازنگه داشته شود . دبی همچنین برای افزایش فعالیت های تجاری دریایی اش بندگاه های دیگری نیز ساخته است .

شارجه ، سومین امیرنشین بزرگ امارات ، با شرق دبی هم مرز است و جغرافیایی شبیه به دبی دارد . با وجود این ، خط ساحلی اش با خلیج فارس از دبی کم تر است و موقعیت های مناسب کم تری برای بندرگاه دارد . شارجه تا کنار شبه جزیره باریک مسندام امتداد می یابد ، بنابراین با خلیج عمان نیز کمی مرز ساحلی دارد . خور فکان ، مهم ترین بندرگاه منطقه شرقی ، در این مکان واقع شده است .

در شمال شرقی شارجه و در قسمتی از شبه جزیره مسندام که به سمت خلیج فارس است ؛ کوچک ترین امیرنشین های امارات یعنی عجمان و ام القیونین قرار دارند . عجمان از ام القیونین کوچک تر است و فقط حدود سه درصد (2500 کیلومتر مربع ) ازکل مساحت امارات را شامل می شود و جمعیتی کم تر از صدهزار نفر دارد . مرکز و تنها شهر آن یعنی عجمان در ساحل خلیج فارس و در کنار یک نهر کوچک واقع شده است . امیرنشین علاوه بر بندرگاه – که عجمان نامیده میشود – در جنوب شرقی ، منطقه کشاورزی دور از ساحلی دارد که مسفوت نامیده می شود ، در منطقه مسفوت برای آبیاری از انباشته کردن آب استفاده می کنند . عجمان منابع نفتی مهمی ندارد ، اما برخی گیاهان صنعتی در آن می روید که کالاهای مختلفی از قبیل مواد غذایی ، تنباکو ، کالاهای چرمی و محصولات کاغذی از آن تولید می شود . ام القیونین کوچک ترین و کم جمعیت ترین امیرنشین امارات است که فقط چهل هزار نفر جمعیت دارد . ام القیونین هم ، مانند عجمان ، منابع نفتی ندارد ؛ همچنین زمین خاکی بسیار کم و مرز ساحلی کمی با خلیج فارس دارد و عمدتا از راه کشاورزی و تجارت کسب درآمد می کند .

دو امیرنشین دیگر امارات ، فجیره و راس الخیمه ، در بخش شمال شرقی شبه جزیره قرار دارند . کوه های حجر این امیرنشین ها را به دو بخش تقسیم می کند . این کوه های ناهموار 2100 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و قله های بلند و صخره ای آن ها چشم اندازهای شگفت انگیزی را نسبت به مناظر یکنواخت بیابانی ایجاد کرده است . در این منطقه آب باران به سرعت در دره های عمیق ( وادی ها ) انباشته می شود . به دلیل همین انباشته شدن آب است که این منطقه در بیشتر فصول سال سرسبز است . در دسترس بودن آب در این منطقه به تولید انواع مختلف سبزی و میوه کمک می کند . آبی که از کوه های حجر جاری می شود ، به دلیل نداشتن دسترسی به اقیانوس مستقیما به دریای عمان در شمال فجیره می ریزد . برخی از زیبا ترین سواحل شنی امارات در بخش جنوبی مرز ساحلی فجیره با دریای عمان قرار دارد وهمین موضوع باعث شده است تا امارات اخیرا به توسعه امکانات رفاهی – گردشگری در این منطقه بپردازد .