هنر فرش در ترکیه

هنر فرش در ترکیه

زنان ترک بیش از دو هزار سال است که به بافت فرش مشغولند . آنان در بافت فرش از بسیاری طرح های مشابه در دیگر هنرهای تزیینی بهره می جویند . هنر فرش در ترکیه برای قبایل چادرنشین اثالت خانه و زینت بخش چادرشان بود . از فرش به عنوان پرده ، پوشش دیوار ، مخده و سجاده و از همه مهم تر برای پوشش کف خانه استفاده می شد . زنان روستایی برای خانواده های خود فرش می بافتند . آنان طرح های سنتی را به خاطر می سپردند اما با انتخاب طرح و رنگ هماهنگ با ذوق و سلیقه خود نیز در کارشان نوآوری ایجاد می کردند . به گفته براناهان زنان به سختی روی این فرش ها کار می کردند . (( آنان می دانستند که دیگران درباره تلاش های آنان به قضاوت می نشینند ، از این رو توجه فوق العاده ای به کار خود مبذول می داشتند و در نخ ریسی ، رنگ آمیزی پشم و انتخاب آنچه تصور می کردند جذاب ترین و زیباترین طرح هاست بسیار دقت می کردند .))

هر ناحیه روش های بافت سنتی و طرح های خاص خود را دارد . بعضی طرح ها از نسل های گذشته بر جای مانده است و حتی تعداد اندکی از طرح ها به دوران پیش از تاریخ باز می گردند . اما بافندگان با گذشت زمان طرح های تازه ای آفریده اند . اشکال هندسی و طرح های گل و بوته دار بسیار رایجند ، اما امروزه بافندگان در بافت فرش از طرح های پرندگان ، حیوانات و اژدها نیز بهره می گیرند . در وسط سجاده ها تصویر یک مسجد بافته می شود و بعضی فرش ها روستایی با خانه ها و مساجد یا چادرهای ساده و خاص اقوام چادرنشین را نشان می دهند . هنر فرش در ترکیه از نمادهایی بهره می گیرند که تنها افراد آگاه قادر به درک آن ها هستند . مثلا عقاب نماد آزادی و عقرب نماد غرور است .

 

حتما بخوانید : سبک زندگی و فرهنگ ترکیه – دوران کودکی در ترکیه

 

حتی رنگ های مورد استفاده در رنگرزی بسته به این که چه موادی در اختیار رنگرزان است در هر ناحیه با ناحیه دیگر متفاوت است . فرش های آناتولی شرقی اغلب قهوه ای تیره اند ، چرا که پشم گوسفندان در آن ناحیه تیره است . فرش های پشمی یا ابریشمی را به صورت سنتی با رنگ های گیاهی به دست آمده از گل ها ، برگ ها  ، ریشه و میوه رنگ آمیزی می کنند . بعضی رنگ های رایج از پوست پیاز ، گردو و تنباکو به دست می آید . امروزه گاهی از رنگ های شیمیایی استفاده می شود .

در قرن نوزدهم اروپایی ها خرید فرش های ترکی را آغاز کردند . مردان برای فروش فرش هایی که زنان محلی بافته بودند ، شرکت هایی تاسیس می کردند . ترکیه هنوز هم فرش های مشهوری دارد و در بسیاری از بازارها به جهانگردان فرش می فروشند . در روستاهای کوچک مرد خانواده ممکن است دار و نخ بافندگی بخرد و همراه همسر و دخترانش کارگاه کوچکی راه بیندازند . دختران ده تا بیست سال اغلب بهترین بافندگان فرش هستند . چرا که چشمان تیزبین و انگشتان ظریف آن ها قادر است از عهده کار دشوار ایجاد ششصد گره دوتایی در یک اینچ مربع برآید .

بسیاری از بافندگان سنت های محلی را نادیده می گیرند و به بافت طرح هایی می  پردازند که فکر می کنند خوب فروش خواهد رفت . گاهی آن ها خود یک طرح می آفرینند و گاهی حتی از روی عکس ها به بافت فرش می پردازند . در دیگر موارد زنان طرح های رایجی را که بازار خواهان آن هاست ، بدون هیچ خلاقیتی می بافند . حتی ممکن است کار بافت فرش میان چند نفر تقسیم شود . وزارت فرهنگ ترکیه می کوشد تا با حمایت از پروژه هایی که از روش های کهن رنگرزی و بافندگی بهره می گیرند ، شیوه های سنتی و هنر فرش در ترکیه را حفظ کند . بافت یک فرش در اندازه متوسط به طور میانگین شش تا دوازده هفته زمان می برد . بافت فرش های ابریشمی مرغوب تر تا یک سال به طول می انجامد .