روح تازه فدراسیون روسیه را می توان به بهترین شکل در زندگی فرهنگی شهرهای آن مشاهده کرد ؛ این زندگی فرهنگی در دوران پرسترویکا در سال 1985 آغاز شد. شهر های روسیه به مراکز با طراوت فعالیت فرهنگی تبدیل شده اند. پس از سال ها سانسور ، آن چیزی که زمانی حتی خواندن ، دیدن و شنیدنش ممنوع بود ، امروز مجاز است موسیقی عامه پسند در کلوب های شبانه و رادیو مورد استفاده قرار می گیرد. رستوران های جدید در همه حا ، هنر جدید در گالری ها و هزاران کتاب حدید در کتابفروشی ها به چشم می آیند. موزه ها ، سالن های کنسرت ، تئاتر و نمایشگاه ها برنامه های متفاوتی اجرا می کنند تا علایق گوناگون مخاطبان و حامیان هنر را پاسخ گویند. مسکو و پترزبورگ مهمترین مراکز فرهنگی هستند و هنرمندان ، موسیقیدانان و نویسندگان را از شهر های کوچکتر و استان های دور دست به خود جذب می کنند.

رواح دوباره مذهب و بازسازی کلیسا ها در روسیه

گرچه سیل تاثیرهای بین المللی و جریان آزاد اطلاعات آفرینش هنری را برانگیخته است ، اما روسیه همچنین در پی برپایی ریشه های تاریخی و فرهنگی خود است. این علاقه نو سازی تدریجی و بازسازی کلیساهای روسیه را شامل می شود که بیش تر آنها در دوران کنمونیسم تعطیل شده بودند یا برای اهداف غیر مذهبی از آنها استفاده می شد. در سال 1917 روسیه حدودا 45 هزار کلیسای فعال داشت. در سال 1939 تنها در صد کلیسا مراسم مذهبی انجام می شد. بسیاری از مردم روسیه هنوز فرمان استالین در سال 1931 مبنی بر تخریب بزرگترین و زیست یافته ترین کلیسا روسیه را به خاطر دارند که کلیسا مسیح منجی نام داشت و در نزدیکی ماخ کرملین واقع شده بود. تعداد بیش ماری از تقاشی های مذهبی ، 48 نقش برجسته مرمر و 177 لوح مرمر تخریب شد و هز یک از پنج گنبد کلیسا ، از جمله گنبد مرکزی آن با 335 پا ارتفاه منفجر شد.

استالین در نظر داشت در این مکان کاخ شوراها را بنا کند ؛ اما این کاخ هرگز بنا نشد. در سال 1988 فیلمی از تخریب کلیسا ضبط شده بود برای نخستین بار به صورت عمومی در هزارمین سالگرد گرایش رسمی روسیه به مسیحیت به نمایش در آمد.

کلیسا ها به فرهم های پیچیده و رنگارانگ خود با ساختمان های یکنواخت و بونی که در دوران کمونیسم ساخته شده اند ، در تقابل قرار می گیرند. گرچه کلیساهای سنگی بیزانس بر ساخت و طراحی نخستین کلیساهای روسیه (که چوبی بودند) تاثیر گذاشته بودند ، اما معماری کلیسا در روسیه با سبک عای منحصر به فرد خود گسترش یافت. بناهای مستطیل شکل ساده که از چوب ساخته شده بودند گسترش یافتند و به صورت هشت ضلعی در آمدند که با سقفی با هشت سطح شیبدار پوشیده می شد. این نو آوری خیزه کننده روس ها با عنوان کلیسای خیمه ای شناخته شد.

حتما بخوانید : سبک زندگی و فرهنگ روسیه – هنر های مردمی روسیه

شاهزادگان و تزارها کلیساهای سنگی را هم به دلیل زیبایی آنها و هم مقاومتشان در برابر آتش که بارها مسکو و دیگر شهر ها را تهدید کرده بود ، ترجیح می دادند. در قرن دوازدهم ، گونه روسی فرم های بیزاسی گسترش یافت. این گونه شامل گنبد های پیازی شکل خاص روس ها بود. کلیسای نیکلای مقدس در نووگورود نخستین مورد از این نوع کلیساها است. گونه دیگر آمیزش غنی سبک ها هنگامی رخ داد که فرم های رنسانس پذیرفته شد و با عناصر بومی در قرن های پانزدهم و شانزدهم ترکیب یافت و در قرن هفدهم بسیاری از کلیساها و صومعه هایی که تزییناتی با شکوه داشتند ، بنا شدند.

با شکوه ترین ککلیسای چوبی باقی مانده در روسیه کلیسای تبدل عیسی در جزیره کیژی در دریاچه انگا واقع در شمال روسیه است. این کلیسا دارای هسته ای متشکل از سه گوشه و چهار اتاق مستطیل شکل به صورت صلیب یا طراحی ضربدری است. سقف پیچیده کلیسا که دارای گنبد های فراوانی است ، به آن ضاهری شاد می بخشد و یادآور قصه پریان است. دیگر کلیسا های چوبی نیز باقی مانده اند ، برخی از آنها به موزه ای در فضای باز قرار دارد می توان از حدود نود کلیسای تاریخی و دیگر ساختمان های چوبی بازدید کرد. در این موزه همچنین کنسرت های موسیقی فولکلور و رقص و کارگاه های برای هنرمندانی که به آفرینش آثار هنری سنتی می پردازند برگزار می گردد.

ورود دوباره دیگر مذاهب به روسیه

دیگر گروه های مذهبی در دوران کمونیسم آسیب می دیدند و امروز آنان نیز بازگشت به دین را تجربه می کنند. جامعه مذهبی یهود و اقوام یهودی معمولا متحمل فشار از جانب دولت اتحاد جماهیر شوروی می شدند ، که بخشی از این فشار به دلیل تمایل ضد یهودی سردمداران این کشور بود. تنها شصت کنسیه در دوران حکومت شوروی باقی مانده بود.

نیمی از این کنسیه های باقی ماندع در قفقاز و آسیای میانه قرار دارند که تنها شاخه ای از یهودیان شوروی در آنجا ساکن بودند. در دوران پرسترویکا گشل گیری و رواح دوباره مذهب در میان یهودیان روسیه آغاز شد و ارتباط های گسترده ای با حوامع یهودی خارج از کشور برقرار شد. امروز بسیاری از کنسیه ها به روی عبادت کنندگان باز شده اند و ساختار های آموزشی یهودی در حال گسترش است.

به هنگام انقلاب سال 1917 چندین هزار بودایی در میان اقوام مغول ساکن در بوریتیا (در سیبری) و کالموکیا (در شمال دریای خزر ، جنوب رودخانه ولگا) وجود داشت. نهاد های بودایی در اواخر دهه سی میلادی نابود شدند. در دهه نود صومعه های بودایی بار دیگر در جمهوری های فدراسیون روسیه احداث شدند.