هنرهای تزیینی در ترکیه

هنرهای تزیینی در ترکیه

ساختمان های عمومی ترکیه اغلب با تزیینات پر زرق و برق پر شده اند . چون در هنر اسلامی نمی توان انسان ها یا حیوانات را به تصویر کشید ، در هنر ترکی به صورت سنتی ، طرح های هندسی ، اشکال گوناگون برگ و خط و الفبا نقش ویژه ای ایفا می کنند . طرح های هندسی و گل و بوته در هنر اسلامی نمادهای با اهمیتی هستند . نقش و نگارهای تکراری نمایانگر نیروی الهی هستند که بر هستی می تابد . زیبایی ذاتی خط و نوشتار عربی ، بهره گیری از خوشنویسی را به عنوان هنری تزیینی تقویت کرد . چون قرآن در اسلام از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و آیات قرآن به منظور تقویت تفکر روحانی نازل شده اند ، آیاتی از این کتاب مقدس اغلب ، زینت بخش ساختمان های دینی همچون مساجد است و هنرهای تزیینی در ترکیه تا حد زیادی به اسلام وابسته است.

بسیاری از سبک های خوشنویسی در طول قرن ها پیشرفت  کرده اند . بهره گیری از سبک درشت و قابدار خوشنویسی در ساختمان ها و سنگ نوشته ها بسیار رایج بود . از خط و الفبای زیبا بیشتر در نگارش متون ادبی و نیز عنوان افراد استفده می شد . امضای انحصاری سلطان که در اسناد رسمی به کار می رفت ، به اثری هنری تبدیل می شد و اغلب با برگی طلایی زینت می یافت . برخی از خوشنویسان متن ها را به شکل های ستاره ، گل یا مسجد می نگاشتند . به گفته هرست میجر : (( هدف نهایی خوشنویسان خوانایی متن نبود ، چرا که مسلمانان قرآن را با دل و جان میدانستند . هر قدر خواندن متنی دشوارتر و هر قدر نگارش آن ماهرانه تر بود ، موجب احترام بیشتری برای خطاط می شد .))

 

حتما بخوانید : سبک زندگی و فرهنگ ترکیه – هنر فرش در ترکیه

 

اسلام بهره گیری از اجسام گرانبها همچون طلا ، نقره و جواهر را نیز تقبیح می کرد . هنر اسلامی نیز در عوض به کاشی کاری ، حکاکی روی چوب و برنز روی آورد . سفالگری چنان هنر مهمی به شمار می رفت که ظروف سفالی علاوه بر مصارف اصلی خود به صورت کارهای هنری و زیبا در آمدند . ظروف چینی که از چینی می آمد بر هنر سفالگری اسلامی تاثیرگذار بود ، گرچه سفالگران مجبور بودند روش های چینی را با گل های سفالگری محلی سازگار کنند . آنان همچنین سبک های چینی را با ذوق و سلیقه محلی هماهنگ ساختند . هنرمندان عثمانی به ساخت گلدان هایی می پرداختند که رد آن ها از طرح های سفید و آبی چینی استفاده می شد ، اما از طرح های گلدار به رنگ سبز ، فیروزه ای ، ارغوانی ، قهوه ای و سیاه ترکی نیز بهره می جستند .

از کاشی برای تزیین ساختمان ها استفاده می شد . کاشی های رنگی ، لعاب دار و مستطیل شکل اغلب از کف تا سقف فضای داخلی مساجد ، قصرها و حمام ها را می پوشاند . در قرن های شانزدهم و هفدهم تولید کاشی رنگی به اوج خود رسید . کاشی سازان امروزی هم در ساخت کاشی از روش های سنتی استفاده می کنند . کاشی های زینتی ، کاسه و بشقاب سفالی از اجناس جهانگرد پسندی هستند که در بازارهای محلی به فروش می رسند . بیشتر این سفالینه ها با طرح های سنتی گل و بوته دار ، هندسی یا طرح های خوشنویسی زینت یافته اند . اما امروزه برخی سفالگران قوانین اسلامی را نادیده می گیرند و بر سفال های خود تصاویری مانند ماهی ، حیوانات و افراد مشهوری همچون آتاترک را نقاشی می کنند .