ادبیات ترکیه

ادبیات ترکیه

ادبیات ترکیه نیز مانند هنرهای تجسمی ، در دوران امپراتوری عثمانی به شدت متاثر از اسلام بود . علم و تاریخ در این دوران از منظر دینی ارائه می شد . نگارش داستان و رمان مرسوم نبود و محتوای اشعار بیشتر بر اسلام متمرکز بود . به گفته برانساهان : (( شاعران عثمانی با بهره گیری از سنت های غنی ادبیات عربی و فارسی ، منظومه های غنایی با موضوع زیبابی ، اشتیاق ، اجابت و شور و شوق در جستجو برای پیوستن به پروردگار می سرودند .)) نوازندگان دوره گرد اغلب شعرها را همراه با موسیقی در منازل ثروتمندان عثمانی یا در کوچه و بازار می خواندند .

در اواخر قرن نوزدهم رفته رفته ادبیات اروپایی بر نویسندگان عثمانی تاثیر گذاشت . پس از پایه گذاری جمهوری نویسندگان به جای بهره گیری از سبک رسمی و پیچیده عثمانی به استفاده از زبان روزمره روی آوردند . هنگامی که دولت جدید به آموزش و پرورش بها داد و الفبای ترکی را بر پایه حروف لاتین بنیاد نهاد و آن را جایگزین خط عربی کرد ، نرخ با سوادی در کشور افزایش یافت .

نویسندگان کند و کاو در مسائل سیاسی را آغاز کردند و درباره زندگی مشقت بار دقانان روستایی نوشتند . آنان رمان ها ، اشعار و نماشنامه هایی بر اساس واقعیت نوشتند که میهن دوستی ، عدالت اجتماعی و زندگی روزمره درونمایه رایج آن ها بود . آثار برخی از نویسندگان ترک برای خوانندگان خارج از ترکیه به زبان های دیگر ترجمه شده است . اورهان پاموک یکی از نویسنگان ترکیه است که رمان های تاریخی یا مدرن می نویسد و درونمایه آثار او جستجوی انگاره های فلسفی است . آثار او از پر فروش ترین آثار نوشتاری در ترکیه است و این آثار در دیگر کشورها نیز خوانده و تحسین می شود . یاشار کمال ( که هیچ نسبتی با مصطفی کمال ندارد ) نویسنده پرکاری است که چندین بار برای دریافت جایزه نوبل در ادبیات نامزد شده است . کتاب او با نام اینجه ممد که در سال 1961 نوشته شد ؛ رابین هود ترکی را به تصویر می کشد که به یاری فقرا می شتابد و با بی عدالتی می جنگد . همچنین کمال به دلیل پرداختن به حقوق بشر و آزادی بیان در آثار خود جایزه دریافت کرده است . او در سال 1996 پس از نگارش مقالاتی که به انتقاد از دولت ترکیه در سرکوب اقلیت کرد می پرداخت به جرم (( تشویق تنفر نژادی )) دستگیر شد . گرچه دولت رسما به ترویج ادبیات ترکیه می پردازد ، اما مقامات دولتی نویسندگانی را که به انتقاد از دولت می پردازند ، مجازات کرده اند . بسیاری از نویسندگان ترک به دلیل نگارش مطالبی درباره مسائل اجتماعی به زندان افتاده اند یا ممنوع القلم شده اند . نویسندگان ترک به شدت می کوشند تا با وجود مداخله های دولت دیدگاه های سیاسی و هنری خود را بیان کنند .