معماری ترکیه
معماری ترکیه در جهان مشهور است . فرهنگ های بزرگی که بر آسیای صغیر حکومت می کردند ؛ همگی قدرت خود را با بناهای ستایش انگیز به نمایش گذاشته اند . دو اثر ازهفت اثر هنری و معماری که به نظر می رسد یونانی ها و رومی های باستان سازنده آن ها باشند و از عجایب هفت گانه به شمارمی روند ، در ترکیه قراردارند : معبد آرتمیس و آرامگاه هالی کارناسیس ، که تنها بخش هایی از این دو بنا باقی مانده است . دیگر بناهای باستانی نیز ، از ویرانه های معابد رومی گرفته تا کلیساهای مسیحیان که در صخره های سنگی کاپادوکیه کنده شده اند ، هنوز هم در ترکیه پراکنده اند .
اثر معماری که بیش از دیگر آثار معماری حفاظت شده است متعلق به دوران امپراتوری عثمانی است . بسیاری از بناهای مشهور را معمار سنان طراحی کرده است که از 1491 تا 1588 می زیست . معمار سنان تا چهل سالگی در ارتش عثمانی به عنوان مهندس خدمت می کرد و سپس سلطان سلیمان او را به عنوان معمار دربار استخدام کرد . معمار سنان بر ساخت بیش از سیصد بنا در سراسر امپراتوری از جمله مساجد ، مدارس دینی ، بیمارستان ، حمام ، کاروانسرا ، پل و آبراه نظارت داشت . او در بسیاری از مساجد از جمله مسجد جامع سلیمان که زیباترین بنای به جا مانده از دوره عثمانی در استانبول است ، سبک گنبدهای بیزانسی را به کار گرفت . بیش از 3500 کارگر به مدت هفت سال در این مسجد کار کردند . در اطراف گنبد عظیم مسجد پنجره های بلندی قرار دارد که نور آن را تامین می کند . عصرها صدها چراق آویخته به حلقه های فلزی روشن می شوند . هنرمندان سنگ تراش ، فلزکار ، شیشه گر و کاشی کار به ساخت درهای حکاکی شده ، شیشه های رنگی پنجره ها و کاشی های داخل مسجد پرداختند . مجتمع مسجد ساختمان هایی همچون مدرسه دینی ، آشپزخانه ، حمام ها و آرامگاه سلیمان و رکسلانا را نیز دربر می گیرد . مری لی ستل داستان نویس احساس خود را از کار معمار سنان چنین توصیف می کند : (( او فضاهای خوشایندی آفرید که بی کمی و کاستی انسان را در پناه خود می گیرد وبدون از دست رفتن حس انسانی به اوج می رساند . [ این فضاها ] با رنگ همیشه زنده ، پاک و درخشان و پر از آرامشند .))
حتما بخوانید : سبک زندگی و فرهنگ ترکیه – هنرهای اسلامی ترکیه
در اواخر قرن هجدهم و قرن نوزدهم معماران تقلید از سبک های اروپایی را آغاز کردند . بسیاری از بناهای آن دوران به قدری مجلل هستند که امروز اغراق آمیز به نظر می رسند . قصر دولما باغچه در کنار ساحل بوسفور دارای 285 اتاق و 43 سرسرای بزرگ است . بزرگ ترین چلچراغ دنیا ، هدیه ای از ملکه ویکتوریا با 750 کریستال در سرسرای تشریفات آویخته است . اتاق های قصر با مبلمان اروپایی ، فرش ، نقاشی و اشیای هنری زینت یافته و پرشده اند . آخرین خانه سلاطین ، قصر دولما باغچه ، امروز به موزه تبدیل شده است .
ساختمان های جدید اغلب خانه هایی واقع در حومه شهرها ، آپارتمان های چند طبقه و دفاتری هستند که شبیه آن ها را می توان در دیگر نقاط دنیا یافت . هنوز هم شگفتی های معماری تاریخی پیرامون ترک هاست و آن ها در کنار این شگفتی ها رشد می کنند . شاید آن ها به مدرسه ای بروند که ساختمانش بازاری سرپوشیده مربوط به قرون وسطی است . امروز هم در محله ها مساجد را مطابق با معیارهای اصیل معماری می سازند . برخی حمام های عمومی پس از گذشت صدها سال هنوز هم فعالند . امروز بسیاری از معماران از طرح های اصیل معماری بهره می گیرند ، اما برای ساخت بناهایی که با معیارهای امروزی آسایش و رفاه سازگارند روش های ساخت و ساز جدید را به کار می گیرند . ترک ها به دلیل بازسازی بناهای قدیمی با بهره گیری از معیارهای حفاظت تاریخی برنده جایزه بین المللی شده اند . مثلا یک کاروانسرای به جای مانده از قرن شانزدهم به صورت هتلی امروزی بازسازی شده است .
