یکاترینبورگ که سابقا آنرا Sverdlovsk نیز می نامیدند، شهر و مرکز اداری منطقه Sverdlovsk، مرکز-غرب روسیه می باشد. این شهر در امتداد رودخانه ایست (Iset) واقع شده است، که این رودخانه بخشی از رودخانه توبل (Tobol) می باشد، و در دامنه شرقی کوه های اورال (Ural)، کمی نزدیک به مرز اروپا و آسیا می باشد. یکاترینبورگ در 1،036 مایلی (1،667 کیلومتری) شرق موسکو واقع شده است.
در نزدیکی روستای شارتاش (Shartash)، که در سال 1672 میلادی توسط اعضای مذهبی معتقدان پیشین تاسیس شده بود، در سال 1721 به عنوان محلی برای ساخت تجهیزات فلزی تبدیل شد و در سال 1722 یک دژ نظامی در آن تاسیس شد. در سال 1723 طی یک توافق جدید، به افتخار کاترین اول، همسر پیتر اول کبیر، به نام یکتانبرگ نام گذاری شد.
این شهر به عنوان یک مرکز تجاری که تامین کننده تمام ادوات آهنی برای منطقه اورال بود، رشد کرد و بعد از سال 1783، زمانی که ابر بزرگ راه سیبری از طریق این شهر ساخته می شد، اهمیت آن بیشتر شد. پس از سال 1878 راه آهن ترابری سیبری، این شهر را به سیبری متصل کرد. پس از انقلاب روسیه در اکتبر سال 1917 (مهر 1296 شمسی)، یکاترینبورگ به علت شاهد بودن صحنه بدشگون اعدام آخرین تزار، نیکلاس دوم و خانواده اش در سال 1918، معروف شد. در سال 1924 برای باری دیگر نام آن به افتخار رهبر بلشویک یاکو ام وردلود (Yakov M. Sverdlov) نام گذاری شد، اما این شهر در سال 1991 توانست نام اصلی خود را بازگیرد.
حتما بخوانید : راهنمای سفر به روسیه – توضیف روسیه
یکاترینبورگ مدرن یکی از مراکز صنعتی مهم، به ویژه به علت داشتن مهندسی قوی، برای روسیه می باشد. اورالمش (Uralmash) ماشین آلات سنگین تولید می کند و بزرگترین شرکت در این شهر است، که زمانی تا حدود 50 هزار کارگر در آن مشغول به کار بوده اند، هرچند هم اکنون از این تعداد کاسته شده است. محصولات مهندسی ساخته شده در این شهر شامل ماشین آلات متالورژی و شیمیایی، توربین، دیزل و توپ یاطاقان می باشند. در طول دوره شوروی، این شهر مرکز اصلی تحقیق و توسعه جنگهای زیستی و شیمیایی بوده است. طیف گسترده ای از صنایع سبک، برای مثال یکی از سنتی ترین آنها برش جواهر در این شهر وجود دارد. پورسه مواد غذایی نیز بسیار مهم است. این شهر، که بر روی یک الگوی منظم مشبک قرار گرفته است، در سراسر دره ایست (Iset) و تپه های اطراف آن گسترش میابد، که در آن مجموعه ای از دریاچه های کوچک نیز قرار دارد.
یکاترینبورگ یكی از مهمترین خطوط راه آهن است كه خطوط آن از همه ی قسمت های اورال و بقیه ی كشورهای روسیه عبور می كند. این شهر مرکز پیشرو فرهنگی اورال است و دارای نهادهای آموزشی متعددی از جمله Urals A.M. دانشگاه دولتی گورکی (سال تاسیس 1920)، موسسه حفاظت از محیط زیست، پلی تکنیک، معدن، جنگلداری، کشاورزی، حقوق، پزشکی، و آموزش معلمان می باشد. شعبه اورال که از آکادمی علوم روسیه می باشد به همراه بسیاری از موسسات تحقیقاتی علمی دیگر در این شهر قرار دارند. بوریس یلتسین (Boris Yeltsin)، نخستین رییس جمهور منتخب دموکراتیک روسیه، در این شهر تحصیل کرده و اکثر کارهای سیاسی خود را در این شهر انجام داده است.
