در ادامه امپراتوری عثمانی و افزایش قدرت امپراتوری عثمانی ، سلطان محمد دوم ( فاتح ) استانبول را به صورت مرکز سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی عظیمی بازسازی کرد . او بازرگانان و هنرمندان را از سراسر امپراتوری به استانبول دعوت کرد تا در این شهر به فعالیت بپردازند و دستور ساخت یک مسجد بزرگ ، یک بازار ، حمام ها ، جاده ها و مسافرخانه هایی برای اقامت مسافران کاروان ها را صادر کرد . او دانشمندان ، شاعران ، تاریخ نگاران ، هنرمندان و فلاسفه را به دربار خود فراخواند . مسافری اسپانیایی در آن زمان می نویسد که ترک ها (( مردمانی تحسین برانگیز هستند ، بسیار به حقیقت و راستی گرایش دارند . آن ها بسیار شاد و نیکوکار و خوش صحبتند . این صفات به قدری در آن ها بارز است که وقتی کسی درباره خوبی دیگری صحبت می کند ، کافی است بگوید او مانند ترک هاست .))
قضات قوانین شریعت را اجرا می کردند . سازمان های مذهبی هزینه های نگهداری مدارس ، بیمارستان ها ، آشپزخانه های عمومی و مساجد و نیز چشمه ها و باغ های عمومی ، بازارها ، حمام ها ، کتابخانه ها و کاروانسراها را تامین می کردند . با ورود کالاهایی مثل ادویه از هند و مصر، ابریشم از ایران و پارچه های پشمی از ایتالیا تجارت رونق گرفت . آناتولی نیز به تولید و تجارت قالیچه ، پشم ، موم زنبود عسل ، مشک و پارچه کتانی ، ابریشم ، یا موهر می پرداخت .
براساس قوانین اسلامی ، غیر مسلمانان مجبور به پرداخت جزیه بودند . اما ، هنوز حقوق آن ها حفظ می شد . هر جامعه مذهبی – که در ترکیه بیشتر یهودیان ، مسیحیان ارتدوکس یونانی و مسیحیان ارمنی بودند – می توانست نظام آموزشی و قانونی خود را برقرار کند . همچنین غیر مسلمانان از داشتن مشاغل مهم دولتی منع شده بودند ، اما نژاد و پیشینه افراد در احراز مشاغل دولتی مانع به شمار نمی رفت . هر فردی که به اسلام می گروید امکان پیشرفت را به دست می آورد . مثلا برده های سیاه پوست آفریقایی در دربار سلطنتی بسیاری از مشاغل مهم را در دست داشتند . اما جنسیت افراد موجب محدودیت های مهمی می شد . زنان در این دوره نیز مانند دوره بیزانس به ندرت از خانه خارج می شدند و در خارج از خانه با روبنده ظاهر می شدند . آنان از حقوق اجتماعی اندکی برخردار بودند و به ندرت در زندگی اجتماعی یا سیاسی شرکت می کردند .