دین اسلام در هند اولین بار در سال 644 میلادی از طریق ایران وارد این کشور شد و هم اکنون هند از حیث تعداد تبعه مسلمان رتبه سوم جهان را پس از اندونزی و پاکستان به خود اختصاص داده است. ظهور اسلام و گشترش اسلام در هند مسیر تاریخ شبه قاره را دستخوش تحولات نبیادی کرد. هرچند فتوحات سپاهیان اسلام در هند ابتدا چندان پایدار نبود ، اما مسافرت و مجاجرت علما و دانشمندان اسلامی به این سرزمین پهناور ، زمینه های مساعدی را برای تبلیغ و آشنایی هندیها با مبانی اسلام فراهم آورد. اسلام پیش از آنکه به صورت یک قدرت نظامی به هند وارد شود به عنوان یک مذهب به هند زاه یافته بود. تماس ها و مبادلات گوناگون علمی و فرهنگی و ترجمه متقابل علوم اسلامی و هندی به ویژه در قرن های سوم و چهارم هجری زمینه ساز تمدنی بزرگ در این خطه گردید.

ارتباط میان مسلمانان هندی و غیر هندی چنان محکم و استوار شد که مسلمانان توانستند حدود 800 سال بر قسمت اعظم شبه قاره هند فرمانروایی کنند. مسلمانان فاتح ، هیچگاه در هند به عنوان مهاجم نامیده نشدند ؛ بلکه اغلب آنان هند را وطن خود قرار دادند. بدین سبب هند در تمام دوران حکومت مسلمین ، کشوری مستقل بود. دوران طلایی حکومت اسلامی بر هند با فتح دهلی توسط بابر بانیانگذار سلسله تیموریان در سال 1527 آغاز و در دوران حکومت اکبر به اوج خود رسید. وجود عالمان لایق و مردان کاردان و صنعتگران خلاق در این دوران باعث شکوفایی تمدن و فرهنگ اسلامی در این سرزمین پهناور گردید به گونه ای که هندی ها اکبر را پایه گذار تمدن قرون وسطی در هند نامیده اند. در ابتدا بسیاری از هندیان و مهاراجه ها ، مسلمان شیعی بودند و روی پرچم هایشان حدیث پیامبر که فرمودند << حسین منی و ان من حسین >> نقش بسته بود و مهاراجه جی پور نقش و نام حضرت امام حسین (ع) را بر نشانه می گذاشت. امروز حدود 25 درصد از مسلمانان هند ، شیعه هستند.

حتما بخوانید : سبک زندگی و فرهنگ هند – هندو ها در هند

لوکنو پایتخت ایالت اوتارپرادش و کشمیر ، دو مرکز عمده تجمع و فعالیت شیعیان هستند. مدرسه دینی شیعیان در لوکنو موسوم به مدرسه الواعظین اهمیتی قابل ذکر دارد. همچنین دارالعلوم دیوبند و دانشگاه اسلامی غلیگر از دیگر مراکز علمی مسلمانان در هند هستند. این مرکز را مولانا محمد قاسم ناناتوی برای آگاه کردن مسلمانان از علوم و مسائل اسلامی در سال 1867 در دهکده دیوبند تاسیس کرد و به دنبال آن در سال 1875 “سر سید احمدخان” سنگ بنای دانشگاه اسلامی را در شهر علیگر برای آشنا نمودن مسلمانان با علوم جدید و زبان انگلیسی نهاد. امروزه علیگر معتبرترین مرکز آکادمیک اسلامی و پشتوانه بزرگ علمی و فرهنگی مسلمانان در هند به شمار می آید. این دانشگاه کتابخانه ای عظیم با گنجینه های کم نظیر و نادر علمی و فرهنگی دارد که به همت ” سر سید احمد خان ” جمع آوری شده و محفوظ مانده است.

هم اکون در هند بینش عمومی درباره اسلام و تشیع بسیار ضعیف است و دولت هند نیز سیاست خود را بر تضعیف بنیادهای فرهنگی مسلمانان نهاده است. یکی از نقاط ضعف شیعیان در هند ، عدم وجود یک رهبر قوی است. هنگام رهایی هند از استعمار انگلیس و اعلام استقلال آن ، دو کشور پاکستان و بنگلادش که بیشتر مسلمانان در آنجا مستقر بودند ، از هند جدا شدند و کشور های مستقلی را تشکیل دادند. البته این تفکیک با مشلانی همراه بوده و هست. .